De puberteit is een uitdagende periode vol lichamelijke en emotionele veranderingen. Terwijl stemmingswisselingen en prikkelbaarheid normaal zijn voor tieners, kan het soms moeilijk zijn om het verschil te zien tussen normale pubergedragingen en een depressie. Want ja, wanneer ben je nou precies een puber en welk gedrag hoort daarbij? Is het ‘gewoon’ gedrag dat je puber niet luistert en brutaal is? Of moet je je als ouder zorgen maken om de gemoedstoestand van je puber? Lees verder in dit blog om daar achter te komen.
Is jouw puber depressief?
Als ouder is het cruciaal om alert te zijn op de signalen die erop kunnen wijzen dat jouw puber meer dan alleen een slecht humeur heeft. Lees hierover meer in het blog over omgaan met pubers. Depressie bij pubers kan zich anders uiten dan bij volwassenen, en het herkennen van deze symptomen is de eerste stap naar het bieden van de nodige steun.
Klachten depressie puber
Depressie bij pubers kan zich op verschillende manieren uiten. Hier zijn enkele veelvoorkomende klachten die kunnen wijzen op een depressie:
- Veranderingen in eet- en slaappatronen: Je puber kan plotseling veel meer of veel minder gaan eten. Ook slaappatronen kunnen veranderen, zoals te veel slapen of juist moeite hebben met in slaap vallen.
- Verminderde interesse in activiteiten: Dingen die je puber vroeger leuk vond, zoals sporten, vrienden zien of hobby’s beoefenen, kunnen nu weinig tot geen interesse meer opwekken.
- Isolatie en terugtrekking: Je puber kan zich steeds meer terugtrekken uit sociale interacties, zich isoleren op zijn of haar kamer, en vermijden om met vrienden of familie te praten.
- Prikkelbaarheid en woede-uitbarstingen: Hoewel prikkelbaarheid normaal is bij tieners en de mentale ontwikkeling ook in volle gang is, kan het in combinatie met andere symptomen wijzen op een depressie. Je puber kan sneller geïrriteerd raken of ongewoon agressief reageren op kleine problemen.
- Laag zelfbeeld en schuldgevoelens: Depressieve pubers kunnen een extreem negatief zelfbeeld hebben. Ze voelen zich vaak nutteloos of schuldig over dingen waar ze weinig controle over hebben.
- Concentratieproblemen en schoolprestaties: Er zijn veel pubers die geen zin hebben in het maken van huiswerk, dat is op zich niet zo vreemd. Als je puber (opeens) meer moeite heeft om zich te concentreren, dan kan dat te maken hebben met somberheid. Dit kan leiden tot een daling in schoolprestaties.
- Vermoeidheid en gebrek aan energie: Depressieve pubers voelen zich vaak moe en hebben moeite om zich op school of andere activiteiten te concentreren.
- Lichamelijke klachten: Depressie kan zich ook uiten in lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, buikpijn of andere onverklaarbare pijnen.
Het is belangrijk om te beseffen dat de ervaring van depressie voor elke puber anders kan zijn.
“Het is moeilijk om hulp te vragen als je het gevoel hebt dat niemand je echt begrijpt, vooral als puber.”
10 tips voor ouders met een depressieve puber
Het omgaan met een depressieve puber kan uitdagend zijn, maar er zijn stappen die je kunt nemen om je kind te ondersteunen:
- Luister zonder oordeel: Creëer een veilige ruimte waar je puber zich vrij voelt om te praten. Probeer te luisteren zonder direct advies te geven of te oordelen.
- Leer meer over het puberbrein: De puberteit is een lastige periode waarin veel gebeurt. Het puberbrein is hard aan het werk en je puber is volop in ontwikkeling op verschillende vlakken. Het opdoen van kennis helpt je om het gedrag van je puberzoon of dochter te begrijpen.
- Ondersteun een gezonde levensstijl:Moedig gezonde eetgewoonten, regelmatige lichaamsbeweging en een regelmatig slaapschema aan.
- Begrip tonen: Laat je puber weten dat je begrijpt dat ze zich niet zomaar ‘beter’ kunnen voelen en neem de gevoelens van je puber serieus.
- Communiceer open: Houd de communicatie open. Stel vragen en toon interesse in wat je puber doormaakt zonder te pushen.
- Blijf rustig en kalm: Zorg dat je de rustige en kalme ouder bent, ook als je puber het moeilijk heeft en geef je puber vertrouwen dat het goed komt.
- Houd de band positief: Laat je niet gek maken door de lastige buien van je puber. Doe je best om de band positief te houden.
- Creëer structuur: Zorg voor een dagelijkse routine. Structuur kan helpen bij het verminderen van angst en onzekerheid.
- Vermijd overbescherming: Hoewel je misschien de neiging hebt om je puber te beschermen, is het belangrijk om hen de ruimte te geven om zelfstandig te zijn en hun eigen beslissingen te nemen.
- Wees geduldig: Herstel kost tijd. Verwacht geen snelle verbeteringen en wees geduldig met het proces.
- Stimuleer sociale contacten: Moedig je puber aan om contact te houden met vrienden en deel te nemen aan sociale activiteiten, ook al kan dit moeilijk voor hen zijn.
- Zorg goed voor jezelf: Het is belangrijk om als ouder ook je eigen emotionele gezondheid in de gaten te houden. Zoek steun bij vrienden, familie of bij een professional als dat nodig is.
- Zoek professionele hulp: Schakel de hulp van een psycholoog of therapeut in. Professionele begeleiding is vaak nodig bij het behandelen van depressie.
“Als je puber depressief is, kan jouw liefde en begrip het anker zijn dat hen helpt om niet verloren te raken in hun gevoelens.”
Depressie bij pubers mag niet genegeerd mag worden. Hoewel het een moeilijke tijd kan zijn voor zowel de puber als de ouders, is er hoop en hulp beschikbaar. Door de signalen van depressie te herkennen en de juiste ondersteuning te bieden, kun je je kind helpen om deze uitdagende periode door te komen. Het belangrijkste is om aanwezig te zijn, te luisteren, en hen te laten weten dat ze er niet alleen voor staan. En samen te werken aan herstel en een betere toekomst.
Hulp bij het opvoeden van je puber
Wil je graag meer kennis over het puberbrein en handvatten bij het opvoeden van je puber, dan is dat mogelijk met de cursus Pittige Pubers. Deze is onmisbaar voor jou als ouder met een (pre-) puber. Het biedt je veel inzichten en tools om beter te communiceren, grenzen te stellen, samen te werken en de dagelijkse situaties rustiger te laten verlopen. Klik hier voor meer informatie.
